Registratie als aannemer wordt volledig afgeschaft

Wanneer u werkt met een niet-geregistreerde aannemer kon u tot voor kort aansprakelijk worden gesteld voor de fiscale en sociale schulden van de aannemer. De niet-registratie heeft ook financiële gevolgen. Bij veel steunmaatregelen is de registratie van de aannemer een verplichte voorwaarde. De federale overheid gaat de registratie nu volledig afschaffen na kritiek van de Europese Unie.

Hoofdelijke aansprakelijkheid en inhoudingsplicht

Als opdrachtgever moet u nagaan of de aannemer fiscale en/of sociale schulden heeft.
Sinds 1 januari 2009 is de inhoudingsplicht en de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de opdrachtgever van werken in onroerende staat niet langer afhankelijk van het feit of de aannemer al dan niet is geregistreerd. U bent verplicht 15% van het factuurbedrag in te houden bij iedere betaling aan een aannemer met fiscale schulden en dit bedrag door te storten aan de FOD Financiën. Wie niet inhoudt, is hoofdelijk aansprakelijk voor de fiscale schulden van de aannemer ten belope van 35% van de totale prijs van de werken. Het feit of de aannemer al dan niet geregistreerd is, speelt geen rol. U kan de databank fiscale schulden raadplegen via de site www.minfin.fgov.be (rubriek "My Minfin").
Een gelijkaardige verplichting met betrekking tot de sociale schulden bestaat sinds 1 januari 2008. De sociale databank kan u raadplegen via de portaalsite van de sociale zekerheid www.socialsecurity.be.

Voorontwerp van wet houdende fiscale en diverse bepalingen

De ministerraad van 2 september 2011 heeft in tweede lezing een voorontwerp van wet goedgekeurd met fiscale en diverse bepalingen. Die wet bevat onder meer de afschaffing van de registratie als aannemer (art. 401 WIB 1992). In de plaats daarvan komt een betere controle van bouwwerven. Die ingreep komt er na opmerkingen van de Europese Commissie. De Commissie vindt dat de registratie als aannemer in België niet in overeenstemming is met het EU-verdrag en de dienstenrichtlijn.

Registratieprocedure inzake directe belastingen en btw

De verplichting om te werken met een geregistreerde aannemer, stuitte al eerder op kritiek van Europa. Daarom is ze al op verschillende plaatsen in onze fiscale wetboeken geschrapt.
Om een belastingvermindering te krijgen voor zonnepanelen en andere energiebesparende uitgaven, moet sinds 23 april 2010 de installatie niet meer door een in België geregistreerde aannemer gebeuren. U mag ook een aannemer inschakelen die is geregistreerd "op grond van een overeenkomstige bepaling die van kracht is in de Lidstaat van de Europese Unie waar deze persoon is gevestigd". Dezelfde versoepeling geldt voor de belastingvermindering voor uitgaven voor beveiliging van uw privéwoning tegen inbraak en brand.
Ook in de bouwsector is de toepassing van de verlaagde btw-tarieven van 6% en 12% sinds 17 juni 2010 niet meer gekoppeld aan de verplichte registratie als aannemer.
De belastingvermindering voor het vernieuwen van een woning in een zone voor positief grootstedelijk beleid, blijft behouden als de bouwheer de werken laat uitvoeren door een niet-geregistreerde aannemer. Hetzelfde geldt voor de belastingvermindering voor het vernieuwen van een woning die tegen een redelijke prijs in huur wordt gegeven. Dit soepeler regime is van toepassing op alle werken die u sinds 1 januari 2011 laat uitvoeren.

Wat nu?

Het voorontwerp van wet houdende fiscale en diverse bepalingen zal nu zo snel mogelijk worden ingediend in het parlement. Dat parlement is wel nog tot half oktober met vakantie. In afwachting van de wet blijft de registratie op dit moment nog steeds een voorwaarde om bepaalde fiscale voordelen te bekomen (bv. voor de Vlaamse premie voor dak- en vloerisolatie en de premies van provincie- en gemeentebesturen voor energiebesparende investeringen).